صندوق املاک و مستغلات و سرمایه گذاری در مسکن

 

صندوق سرمایه گذاری املاک و مستغلات (REIT)و بررسی کلی آن | سرمایه گذاری در مسکن

مقدمه

سرمایه گذاری در املاک و مستغلات از جمله روش‌های پربازده و کم ریسک سرمایه گذاری است که همواره یکی از پرطرفدارترین روش های سرمایه گذاری در جهان بوده است. اما این روش سرمایه گذاری نیازمند سرمایه اولیه بالایی است که بسیاری از افراد از آن برخوردار نیستند. صندوق سرمایه گذاری املاک و مستغلات (REIT) راهکاری برای سرمایه گذاری در این بازار با سرمایه اندک است.

صندوق املاک و مستغلات چیست؟

تعریف

صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات (Real Estate Investment Trust) یا REIT، از جمله صندوق های سرمایه‌گذاری بورس اوراق بهادار است که یک ابزار مالی با هدف کسب درآمد از طریق سرمایه گذاری در املاک و مستغلات تشکیل می شود.

این صندوق ها به صورت سهامی عام یا خاص تشکیل می شوند و دارایی های آنها شامل املاک و مستغلات، اوراق بهادار مرتبط با املاک و مستغلات و سایر دارایی های مرتبط با این حوزه است.

سرمایه گذاران می توانند با خرید واحدهای سرمایه گذاری این صندوق ها، در املاک و مستغلات سرمایه گذاری کنند. در واقع، با خرید واحدهای سرمایه گذاری یک صندوق REIT، سرمایه گذاران در مالکیت املاک و مستغلات این صندوق شریک می شوند و از طریق اجاره یا فروش این املاک، سود کسب می کنند.

تاریخچه

صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات برای اولین بار در سال ۱۹۶۱ در کنگره ایالات متحده آمریکا، به تصویب رسید تا سرمایه‌گذاران خرد هم بتوانند در املاک و مستغلات درآمدزا سرمایه‌گذاری کنند.

این صندوق‌‌ها از مزایای مالیاتی خاصی برخوردار هستند؛ یعنی در صورتی که ۱۰۰% سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌های صندوق را بین سهامداران تقسیم کنند، از پرداخت مالیات به دولت معاف خواهند شد.

طبق آمار تا سال ۲۰۲۱ حدود ۴۹۰، در بورس اوراق بهادار ۳۹ کشور جهان صندوق REIT پدید آمده است که سرمایه بازار سهام آنها حدود ۷/ ۱ تریلیون دلار می‌باشد.

ایران نیز در راستای طرح جهش تولید و تامین مسکن، از این صندوق‌ها استفاده می‌کند. سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها یکی از کم ریسک‌ترین و در عین‌حال، پربازده‌ترین  گزینه‌های سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود که باعث شده سرمایه‌گذاران زیادی جذب این صندوق‌ها شوند.

انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات

صندوق های سرمایه گذاری املاک و مستغلات را می توان بر اساس نوع سرمایه گذاری به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:

1. صندوق سهامی یا مالکیت مستغلات (Equity REIT) :

این صندوق‌ها به خرید، فروش، نگهداری، اجاره و اداره املاکی می‌پردازند که درآمدزایی دارند. فعالیت‌هایی مانند لیزینگ و ساخت و ساز و تعمیر املاک هم توسط این صندوق‌ها انجام می‌شود.

2. صندوق رهنی (Mortgage REIT) :

این صندوق‌ها به خرید و نگهداری اوراق بهادار رهنی املاک می‌پردازند. سود سهام این نوع از صندوق‌های املاک و مستغلات از طریق وام‌های رهنی و اوراق بهادار به پشتوانه رهن به دست می‌آید.

3. صندوق ترکیبی (Hybrid REIT) :

صندوق‌های ترکیبی یکی از صندوق‌های پرکاربرد در بازار سرمایه هستند. این صندوق‌ها ترکیبی از دو نوع صندوق سهامی و رهنی هستند سبد سرمایه گذاری این صندوق ها شامل دارایی‌های واقعی، مستغلات و مالی ملکی می‌شوند. حوزه فعالیت این صندوق‌ها شامل حوزه‌های مسکونی، هتل ها، خرده‌فروشی، اداری و بیمارستانی می‌شود.

صندوق های سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات  (REITs)چگونه کار می‌کند؟

این نوع از صندوق‌ها وجوه خرد را از سرمایه‌گذاران دریافت کرده و بنا به نوع صندوقشان اقدام به سرمایه‌گذاری در حوزه املاک و مستغلات با تمرکز بیشتر بر دارایی‌های فیزیکی و غیرمنقول و پس از آن سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های فعال در حوزه‌ی املاک و انبوه‌سازی و … خواهند کرد.

فعالیت اصلی صندوق های سرمایه گذاری املاک و مستغلات، همان‌طور که از نامش پیداست، خرید و فروش املاک و مستغلات است. این صندوق ها با خرید املاک و اجاره آن‌ها و تقسیم عواید ناشی از اجاره به دارندگان واحد به کسب سود در بازار ملک می پردازند.

دریافت تسهیلات، سرمایه گذاری در اوراق بهادار رهنی و همچنین اوراق بهادار شرکت‌های ساختمانی که در بورس پذیرفته شده‌اند نیز جزو امورات فرعی این صندوق‌ها هستند. علاوه بر این می‌توان باقیمانده وجوه صندوق را در سپرده‌های بانکی و گواهی سپرده بانکی سرمایه گذاری کرد. بنابراین بازدهی این صندوق تقریباً مشابه با بازدهی ملک در طی دوره فعالیت می باشد.

نکته : خرید متری زمین در بورس

از جمله امکاناتی که به دلیل حضور صندوق املاک و مستغلات در بورس به وجود آمده، این است که می‌توان با خرید واحدهای سرمایه گذاری این صندوق، اقدام به خرید متری زمین در بورس کرد. خرید متری زمین در بورس به این شکل انجام می‌شود که سهام یا واحد سرمایه گذاری بر اساس ارزش یک واحد ساختمانی، قیمت ‌گذاری می‌شود و محاسبه بر اساس آن انجام می‌شود.

ویژگی دارایی و املاک خریداری شده توسط صندوق‌ها

مدیران صندوق‌های املاک و مستغلات نمی‌توانند هر نوع ملکی را خریداری کنند. املاکی که توسط این صندوق‌ها خریده می‌شوند، باید ویژگی‌های مشخصی داشته باشند.

بعضی از مهم‌ترین این ویژگی‌ها به شرح زیر هستند:

• املاک باید داخل ایران قرار داشته باشند.
• املاک باید سند رسمی داشته باشند.
• املاک باید گواهی پایان کار معتبر داشته باشند.
• املاک باید کاربری مشخص داشته باشند.

–   دقت کنید هر صندوق می‌تواند تعداد زیادی ملک با کاربری‌های گوناگون (تجاری، اداری، مسکونی و…) خریداری کند اما نمی‌تواند ملکی بخرد که کاربری آن مشخص نیست.

• املاک باید قابل انتقال به غیر باشند.
• املاک نباید در رهن یا وثیقه باشند.
• املاک باید فاقد منع قانونی، قراردادی یا قضایی بر مالکیت باشند.
• املاک باید فاقد زمین‌های بدون بنا یا دارای بناهای نامتناسب با مساحت زمین باشند.

نکته :

صندوق های املاک و مستغلات، در بورس فعال بود‌ه و دارای دو ویژگی مهم و اساسی هستند:

1. این صندوق‌ها مجموعه‌ای از دارایی‌ها که شامل زمین، فروشگاه، برج و موارد بسیار دیگری از این دست می‌شوند را مدیریت می‌کنند.
2. شرکت‌های سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات، سود به دست آمد‌ه را بین سرمایه‌گذاران تقسیم می‌کنند. دوره‌های تقسیم سود می‌تواند ماهانه، فصلی یا به صورت سالانه درنظر گرفتـه شود. براساس مقررات، حداقل ۹۰ درصد از درآمدهای دریافتی حاصل از اجاره دارایی‌های غیرمنقول و نیز سود دریافتی ناشی از سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار تحت تملک صندوق پس از کسر هزینه‌های صندوق بین سرمایه‌گذاران تقسیم می‌شود.

مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری املاک و مستغلات

مزایای سرمایه گذاری در REIT ها

سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری املاک و مستغلات مزایای زیر را دارد:

• امکان سرمایه گذاری با سرمایه اندک
• متنوع ‌سازی پرتفوی و کاهش ریسک سرمایه گذاری
• عدم نیاز به دانش و تجربه تخصصی برای سرمایه گذاری
• کاهش هزینه‌ها از جمله مشاوره املاک و مالیات نقل و انتقال
• سودآوری بالا در بلندمدت و حفظ ارزش پول در برابر تورم
• شفافیت معاملات با نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار
• امکان کسب درآمد از طریق اجاره
• امکان کسب سود ناشی از افزایش قیمت ملک
• نقدشوندگی بالا
• معافیت مالیاتی در صورت رعایت الزامات قانونی

معایب سرمایه گذاری در REIT ها

سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری املاک و مستغلات معایبی نیز دارد که عبارتند از:

• ریسک تغییرات اقتصادی و سیاسی
• ریسک ناشی از تغییرات بازار
• هزینه های معاملاتی
• ریسک نوسان قیمت ملک
• ریسک عدم پرداخت اقساط اجاره توسط مستاجر
• هزینه‌های جاری مدیریت صندوق

بازدهی صندوق املاک و مستغلات

صندوق‌های سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات بیشترین دارایی خود را در بخش مسکن و اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کنند که معمولاً بازدهی متناسب با بازار مسکن دارند. بنابراین بیشترین عامل تأثیرگذار بر بازده این نوع صندوق، نرخ رشد مسکن می‌باشد.

طبق قانون، صندوق های املاک و مستغلات باید حداقل ۷۰ درصد از دارایی خود را به خرید، فروش و اجاره املاک اختصاص دهند و ۳۰ درصد باقی‌مانده را در سایر ابزارهای سرمایه‌گذاری مانند صندوق‌های درآمد ثابت، سپرده‌های بانکی، اوراق رهنی و… سرمایه‌گذاری کنند. به خاطر این ساختار در سبد دارایی، می‌توان گفت که بازدهی صندوق املاک و مستغلات در زمان رشد قیمت مسکن قابل توجه است.

با توجه به اینکه دارایی‌های صندوق تحت مدیریت فعال و افراد با تجربه است، احتمال بازدهی بیشتر نیز وجود خواهد داشت.

لازم به ذکر است بازدهی صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد؛ عواملی همچون روند بازار مسکن، نرخ اجاره، نرخ سود و سایر شرایط اقتصادی و بازاری. بنابراین، نمی‌توان با قطعیت گفت که بازدهی این صندوق‌ها همواره ثابت و یکسان است. با این حال این صندوق‌ها در حالت کلی سود قابل قبولی دارند.

نکته : سرمایه گذاری با پول کم

 خرید واحدهای سرمایه گذاری صندوق املاک و مستغلات برای همه کسانی که سرمایه گذاری با پول کم برای‌شان امکان‌پذیر است، در دسترس است. اما ممکن است با خود بگوییم که داشتن چند واحد سرمایه گذاری که منجر به صاحب ملک شدن‌مان از طریق این صندوق نمی‌شود.

نحوه ارزش گذاری املاک در صندوق املاک و مستغلات

ارزش‌گذاری املاکی که تحت مالکیت صندوق‌های املاک و مستغلات (REIT) هستند، توسط یک هیئت کارشناسی انجام می‌شود. این هیئت شامل: کارشناسان رسمی دادگستری یا مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران قوه قضائیه است.
ارزش‌گذاری این املاک در سه بازه زمانی زیر انجام می‌شود:

1. در زمان خرید
2. در زمان نگهداری
3. در زمان فروش

ارکان صندوق های املاک و مستغلات

بنا بر قوانین و مقررات وضع شده از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات چهار رکن در نظر گرفته شده است که عبارتند از:

1. مدیر صندوق

مدیر صندوق شخص حقوقی است که از شرکت‌های تامین سرمایه، مشاور سرمایه‌گذاری، مشاور سبدگردان، هلدینگ‌ها یا شرکت‌های بورسی و فرابورسی که در حوزه املاک فعالیت دارند، انتخاب شده و برای پذیرش این سمت باید حداقل ۵۰ میلیارد تومان سرمایه داشته باشد.

انجام تصمیمات مجمع و پیشبرد امور صندوق، اقدامات مربوط به قراردادها و تهیه‌ی گزارش‌های ارزش خالص واحد‌های سرمایه‌گذاری در مقاطع زمانی از وظایف این رکن است. همچنین مدیر صندوق موظف است اقلام پرتفوی را طی گزارشات ماهانه اعلام کند.

از مهم‌ترین وظایف و اقدامات مدیر صندوق تعیین مدیر بهره‌برداری است. مدیر بهره‌برداری شخص یا اشخاصی حقوقی هستند که جهت بهره‌برداری از املاک صندوق و انعقاد قرارداد با پیمانکاران معرفی می‌شوند.

2. مجمع صندوق

مجمع صندوق دارای وظایف و اختیاراتی است که بعضا باید به تایید سازمان بورس اوراق بهادار برسد. از جمله این وظایف می‌توان به تعیین و تغییر ارکان صندوق اشاره کرد.

از دیگر وظایف مهم مجمع می‌توان به بررسی گزارشات مدیر صندوق، تصویب صورت‌های مالی صندوق، تصویب تغییرات در اساسنامه و امیدنامه صندوق و دیگر سیاست‌گذاری‌های صندوق، اشاره کرد.

برگزاری مجمع بر عهده مدیر صندوق است اما بعضا ممکن است با دعوت بیش از ۲۰% دارندگان واحدهای ممتاز یا سازمان بورس و اوراق بهادار، مجمع برگزار شود. برای رسمی شدن مجمع در مرتبه اول باید بیش از نیمی از مالکان واحدهای سرمایه‌گذاری حضور داشته باشند. در صورتی که این تعداد حضور نداشته باشند، برای مرتبه دوم، مجمع با حضور هر تعدادی از مالکان واحد سرمایه‌گذاری، قابلیت برگزاری خواهد داشت.

3. متولی صندوق

متولی صندوق شخص حقوقی است که مورد تایید سازمان بورس قرار گرفته و تعیین و تغییر آن توسط مجمع صورت می‌گیرد. همچنین متولی به منزله‌ی یک بازرس عمل می‌کند که به منظور بیشتر شدن شفافیت در صندوق، بر فعالیت‌های مالی صندوق، به درستی ثبت شدن عملیات مالی و… نظارت می‌کند.

4. حسابرس صندوق

حسابرس صندوق توسط متولی و از بین مؤسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس به مجمع پیشنهاد می‌شود. در نهایت انتصاب حسابرس باید به تصویب مجمع برسد. حسابرس پس از پذیرش سمت خود متعهد می‌شود کلیه وظایف حسابرسی را بر اساس قواعد و استانداردهای حسابرسی، رعایت و اجرا کند. از مهم‌ترین وظایف حسابرس می‌توان به بررسی صورت‌های مالی شش‌ماهه و یک‌ساله و اظهار نظر در رابطه با آن، اشاره کرد.

خرید صندوق املاک و مستغلات در بورس

– در مرحله اول دارا بودن حساب معاملاتی الزامی میباشد:

برای سرمایه‌­گذاری و خرید واحدهای صندوق سرمایه­‌گذاری املاک و مستغلات، درصورتی‌ که این صندوق قابل‌معامله یا ETF باشد، نیاز به داشتن کد بورسی دارید. برای انجام این کار، می توانید از طریق کارگزاری های بورس اقدام کنید. ابتدا باید یک حساب کاربری در کارگزاری مورد نظر خود افتتاح کنید. سپس می توانید با مراجعه به سامانه معاملاتی کارگزاری، اقدام به خرید واحدهای سرمایه گذاری صندوق مورد نظر خود کنید.

– در قدم بعدی اقدام به شرکت در پذیره نویسی صندوق می کنیم:

پذیره نویسی صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات به ۲ روش قابل انجام است، شامل:

1.پذیره نویسی پس از انتقال املاک و مستغلات به صندوق

در این روش از پذیره‌نویسی، صندوق املاک و مستغلات ابتدا باید نسبت به خرید دارایی مورد نظر اقدام کرد و پس از آن پذیره‌نویسی انجام می‌شود.

2.پذیره نویسی نقدی

در این روش، ابتدا پذیره‌نویسی نقدی صورت گرفته و سپس متناسب با مبلغ پذیره‌نویسی و طبق مفاد اساسنامه و امیدنامه باید نسبت به خرید ملک، اقدام کرد.

– در انتها با کدهای بورسی فعال می‌توان واحد های صندوق های عرضه شده در بورس را خرید و فروش کرد :

پذیره نویسی اقدامی برای تأمین مالی آسان شرکت های سهامی عام است. در پذیره‌نویسی پس از اتمام فرایند، باید مراحل مربوط به ثبت شرکت دنبال شود. این مرحله ممکن است روزها یا ماه‌ها طول بکشد. پس از اتمام این مراحل، شاهد بازگشایی نماد معاملاتی در بازار سهام و انجام معاملات خواهیم بود.

صندوق های سرمایه گذاری املاک و مستغلات در بازار سرمایه

در حال حاضر سه صندوق املاک و مستغلات در کشور وجود دارند. این 3 صندوق کاملا قابل معامله در بورس هستند.

• صندوق سرمایه گذاری املاک و مستغلات مدیریت ارزش مسکن با نماد ارزش مسکن
• صندوق املاک و مستغلات نیک رای با نماد دانیک
• صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات امین شهر یکم با نماد امین شهر

گروه مدیریت ارزش سرمایه صندوق بازنشستگی کشوری مدیریت صندوق ارزش مسکن را بر عهده دارد و در آبان 1401 تشکیل شده است.

مدیریت صندوق دانیک را گروه مالی دانایان عهده دار می‌باشد و در مهر 1402 تشکیل شده است.

مدیریت صندوق امین شهر بر عهده شرکت مشاور سرمایه‌گذاری امین نیکان آفاق می‌باشد و در آذر 1402  تشکیل شده است.

راه های دیگر سرمایه گذاری در مسکن

خرید متری مسکن در بورس

خرید مسکن متری در بورس یکی دیگر از روش‌های سرمایه گذاری در املاک و مستغلات است. در این روش شما می‌توانید با خرید اوراق سلف مسکن برای پیش خرید واحدهای یک ساختمان اقدام کنید. به طور مثال اگر که این اوراق، سررسید یک ساله داشته و متعلق به یک خانه ۷۰ متری باشند شما باید تا پایان مهلت سررسید، ۷۰ واحد یک متری از این اوراق را تهیه کنید. در این صورت می‌توانید پس از گذشت یک سال، خانه مورد نظر را تحویل بگیرید، در غیر این صورت، می‌توانید اوراق خود را بفروشید و از این طریق از سود بازار املاک بهره‌مند شوید.

نکته :

لازم به ذکر است که این روش در حال حاضر در بورس ایران به مرحله اجرا نرسیده است.

صندوق زمین و ساختمان

صندوق‌های زمین و ساختمان یکی از زیر مجموعه‌های صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک محسوب می‌شوند. در صندوق‌های زمین و ساختمان از دارایی صندوق که از تجمیع سرمایه خریداران واحدهای آن حاصل شده است، برای تامین منابع مالی پروژه‌های عمرانی استفاده می‌شود.
با سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها در واقع در پروژه‌های ساخت و ساز ساختمان‌های گوناگون سرمایه‌گذاری کرده‌اید. بنابراین پس از به پایان رسیدن مراحل ساخت و ساز و فروش واحدها، سود آن به نسبت میزان دارایی سهام‌داران بین آن‌ها تقسیم می‌شود.

 خرید خانه متری

یکی از راه‌های نه چندان معتبر برای خرید ملک، خرید خانه متری است. سایت‌ها و پلتفرم‌های زیادی هستند که به شما اجازه می‌دهند بخشی از یک خانه را بخرید یا بفروشید. در این سایت‌ها تصاویری از خانه‌های مختلف قرار داده شده است و شما می‌توانید هر چند متر از یک خانه را (با توجه به سرمایه خود) خریداری کنید. همچنین می‌توانید در صورت تمایل برای فروش متراژهای خریداری شده خود، از طریق همین سایت‌ها اقدام کنید.

نکته:

ابهامات زیادی درباره مجوزهای این پلتفرم‌ها و نحوه قیمت‌گذاری آن‌ها وجود دارد. برای اطمینان و کسب اطلاعات بیشتر در مورد خرید یا فروش ملک خود می توانید با گروه مشاورین املاک دانیال در ارتباط باشید.

تفاوت صندوق املاک و مستغلات و صندوق زمین و ساختمان

صندوق املاک و مستغلات ماهیتی شرکتی دارند. به این معنی که فعالیت‌شان نامحدود است و مانند صندوق زمین و ساختمان قرار بر این نیست که بعد از اتمام پروژه، بسته شوند و یا به عبارتی فعالیت‌شان تمام شود.

یکی از عمده‌ترین تفاوت صندوق زمین و ساختمان با صندوق املاک و مستغلات در نحوه سرمایه‌گذاری و کارکرد آنها است.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری در زمین و ساختمان، در تامین مالی پروژه‌های احداث ساختمان شریک می‌شوند و از سود حاصل از اتمام پروژه بهره‌مند خواهند شد؛ در حالیکه صندوق‌های سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات، روی املاک و مستغلاتی سرمایه‌گذاری می‌کند که ساخته شده و دارای گواهی پایان‌کار است.

در واقع صندوق‌های REIT از تغییرات قیمت املاک و مستغلات و  اجاره آنها، کسب درآمد می‌کند. البته گاهی ممکن است این صندوق‌ها در بخش فعالیت‌های فرعی خود، اقدام به خرید سهام شرکت‌های ساختمانی کرده و به طور غیرمستقیم در تامین مالی پروژه‌های ساختمانی شرکت کنند.

نکته :

فعالیت صندوق زمین و ساختمان هم تفاوت‌هایی دارد. به عنوان مثال نوعی از فعالیت این صندوق به این شکل است که بعد از جمع آوری سرمایه و ساخت و تمام شدن پروژه، سهم هر سرمایه گذار داده می‌شود و صندوق بسته می‌شود.

کلام آخر

با توجه به اینکه روش‌های متعددی برای خرید املاک و فعالیت در بازار مسکن وجود دارد، صندوق های سرمایه گذاری املاک و مستغلات که به تازگی به بازار بورس معرفی شده است یکی از گزینه های مناسب برای سرمایه گذارانی هستند که به دنبال کسب درآمد از طریق املاک و مستغلات هستند.

خرید ملک، ساده‌ترین روش سرمایه‌گذاری در این بازار است اما نیاز به سرمایه اولیه زیادی دارد. سرمایه گذاری در صندوق املاک و مستغلات راهکاری کم‌ریسک برای افرادی است که علاقه‌مند به این بازار هستند اما سرمایه اولیه کافی برای خرید ملک را ندارند.

براساس قوانین، حداقل 90 درصد از درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری پس از کسر هزینه‌های صندوق بین سهامداران تقسیم می‌شود

این صندوق ها امکان سرمایه گذاری با سرمایه اندک و کسب درآمد از طریق اجاره و افزایش قیمت ملک را برای سرمایه گذاران فراهم می کنند.

با این حال، سرمایه گذاران باید قبل از سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری املاک و مستغلات، ریسک های این سرمایه گذاری را نیز در نظر بگیرند.

 

منبع :

شرکت مدیریت فناوری بورس تهران

مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران